Ο εορτασμός της 28ης Οκτωβρίου στο Χα'ι'δάρι - Η ομιλία Ντηνιακού

Με την μαζική συμμετοχή των κατοίκων πραγματοποιήθηκε και φέτος ο εορτασμός της εθνικής επετείου στον Δήμο Χαϊδαρίου. Ο εορτασμός στην Πλατεία Ηρώων  ξεκίνησε με την επιμνημόσυνη δέηση για τους πεσόντες ήρωες του πολέμου και ακολούθησε η κατάθεση στεφάνων. Στη συνέχεια ο Δήμαρχος Χαϊδαρίου Βαγγέλης Ντηνιακός εκφώνησε τον πανηγυρικό της εθνικής επετείου και ο εορτασμός κορυφώθηκε με την μαθητική παρέλαση μπροστά από τους επισήμους. Στη  μαθητική παρέλαση  φέτος  έλαβαν μέρος για πρώτη φορά συνοδευόμενα από γονείς και παιδαγωγούς τα παιδιά των παιδικών σταθμών, δίνοντας ένα ιδιαίτερο χρώμα με την παρουσία τους.

Παρέστησαν ο Βουλευτής Συριζα Δυτικού Τομέα Θανάσης Παπαχριστόπουλος, ο Αντιπεριφερειάρχης Δυτικού Τομέα Αντώνης Λεωτσάκος, ο πρώην Βουλευτής του ΚΙΝΑΛ Μιχάλης Καρχιμάκης, εκπρόσωποι των κομμάτων, οι επικεφαλής των δημοτικών παρατάξεων, οι Αντιδήμαρχοι και Δημοτικοί Σύμβουλοι, ο Διοικητής του ΚΕΔΒ, ο Διοικητής του Α.Τ. Χαϊδαρίου, Πρόεδροι Αθλητικών και Τοπικών Συλλόγων.

Ακολουθεί το κείμενο της ομιλίας του Δημάρχου Χαϊδαρίου Βαγγέλη Ντηνιακού.

Φίλοι και συμπολίτες,

Συγκεντρωθήκαμε όλοι και φέτος στην Πλατεία Ηρώων της πόλης μας για να τιμήσουμε την εθνική επέτειο του ΟΧΙ, της ομόθυμης άρνησης ολόκληρου του ελληνικού λαού να συνθηκολογήσει και να υποταχθεί στην φασιστική Ιταλία.

Το διεθνές περιβάλλον εκείνο τον Οκτώβριο του 1940 ήταν ζοφερό. Μετά την υποδούλωση του μεγαλύτερου μέρους της  Ευρώπης στον Χίτλερ η γερμανική αεροπορία βομβάρδιζε ανελέητα την Βρετανία. ΟΙ Ηνωμένες Πολιτείες και η τότε Σοβιετική Ένωση δεν είχαν ακόμη εμπλακεί στον πόλεμο.  Η μελλοντική νίκη των Συμμάχων δεν είχε φανεί στον ορίζοντα και ο φόβος της επικράτησης  του ναζισμού και του φασισμού στην Ευρώπη ήταν κυρίαρχος στις συνειδήσεις των ελεύθερων ανθρώπων.

Μπροστά σε αυτό τον κίνδυνο υπήρχαν κράτη και κυβερνήσεις που επέλεγαν την εθελοδουλεία, την αναγκαστική συμμαχία με τον ναζιστικό Άξονα. Αυτό ίσως ανέμενε και ο Μουσολίνι όταν απηύθυνε το τελεσίγραφο του προς την πατρίδα μας.

Απατήθηκε όμως οικτρά. Η απόρριψη των όρων του Μουσολίνι συνοδεύτηκε από ένα κύμα  ανάτασης και αποφασιστικότητας. Από την πρώτη μέρα αντίστασης στην φασιστική εισβολή οι Έλληνες δεν επιστρατεύονταν απλώς, παρουσιάζονταν εθελοντικά για να υπερασπιστούν την πατρίδα και την εθνική ανεξαρτησία. Υπερβαίνοντας μέσα σε μια στιγμή τα εσωτερικά πολιτικά προβλήματα της χώρας ή και την αντίθεση στο δικτατορικό καθεστώς που επικρατούσε τότε και βάζοντας σε προτεραιότητα την εθνική υπόθεση και την αγάπη για την ελευθερία.

Είναι γνωστή η δυσαναλογία πολεμικής ισχύος που υπήρχε μεταξύ της πάνοπλης Ιταλίας και της οικονομικά εξαντλημένης από την κρίση της δεκαετίας του 30 Ελλάδας. Γι αυτό, αν προκάλεσε θετική έκπληξη στον διεθνή περίγυρο το ελληνικό ΟΧΙ στον φασισμό, πολύ μεγαλύτερη έκπληξη και εντυπωσιασμό δημιούργησαν οι ελληνικές στρατιωτικές επιτυχίες. Που σύντομα πήραν την μορφή μιας ξεκάθαρης νίκης με την προέλαση βαθιά μέσα στο έδαφος της Βορείου Ηπείρου. Κατανικώντας όχι μόνον τον ιταμό εισβολέα αλλά και το δύσβατο ορεινό έδαφος, κουβαλώντας ακόμη και με τα χέρια τις προμήθειες, τα πυρομαχικά, τα κανόνια.

Αυτές οι επιτυχίες δεν ήρθαν φυσικά αναίμακτα. Οι θυσίες των ελλήνων στρατιωτών στο αλβανικό μέτωπο ήταν μεγάλες και οι κακουχίες που υπέμεναν ατελείωτες. Δεν ξεχνάμε, ποτέ δεν θα ξεχάσει η πατρίδα μας ότι μια γενιά νέων Ελλήνων έδωσε τη ζωή της στους αγώνες που ξεκίνησαν από το Αλβανικό μέτωπο και συνεχίστηκαν μέχρι την απελευθέρωση. Το άθροισμα αυτό ηρωικών και νικηφόρων μαχών, αυταπάρνησης και θυσιών, ηθικής υπεροχής και ψυχικής αποφασιστικότητας έμεινε στην Ιστορία ως το Έπος του 40. 

Αγώνες που έγιναν ακόμη πιο άνισοι όταν έξι μήνες μετά την Ιταλική επίθεση και ενώ ο ελληνικός στρατός ήταν ολοκληρωτικά απορροφημένος στο Αλβανικό μέτωπο η χώρα δέχθηκε επίθεση από την Χιτλερική Γερμανία. Πολλοί ιστορικοί έχουν υποστηρίξει ότι η αναγκαστική απόφαση του Χίτλερ να επέμβει στα Βαλκάνια για να σώσει τον σύμμαχο του Μουσολίνι από την  πλήρη καταστροφή είχε σαν αποτέλεσμα να καθυστερήσει για ένα κρίσιμο χρονικό διάστημα την εισβολή του στην τότε Σοβιετική Ένωση.  Αυτή η στρατηγική διάσταση, η ένταξη του μοναχικού και άνισου αγώνα της Ελλάδας ενάντια στον Άξονα μέσα στην συνολική πορεία των  γεγονότων του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου,  κάνει φυσικά ακόμα μεγαλύτερη την συνεισφορά της Ελλάδας στην τελική ήττα του φασισμού και του ναζισμού. Ενώ συμβολική σημασία για ολόκληρο τον πλανήτη πήρε η άρνηση της Ελλάδας να παραδοθεί στον Χίτλερ ακόμη και όταν το μέτωπο κατέρρευσε. Η μάχη της Κρήτης, η συντεταγμένη αποχώρηση της πολιτειακής ηγεσίας και του στόλου προς την Αίγυπτο, η ερημιά στους δρόμους  και τα κλειστά παράθυρα από τον  λαό της Αθήνας όταν έμπαιναν οι Γερμανοί έστειλαν το σαφές μήνυμα ότι ο πόλεμος συνεχίζεται μέχρι τη νίκη.

Η Κατοχή που ακολούθησε ήταν σκληρή, από τις πιο σκληρές σε όλη την Ευρώπη.  Η πλέον ανελέητη πλευρά της ήταν ο οικονομικός αφανισμός της χώρας που οδήγησε στην μεγάλη πείνα του χειμώνα του 1941. Οι φωτογραφίες με τα πεινασμένα παιδιά και τα τυμπανιασμένα πτώματα στους δρόμους της Αθήνας συναγωνίζονται σε φρίκη τις σκηνές από τα Στρατόπεδα Συγκεντρώσεως και αποτελούν αιώνια μνημεία της φρίκης του ολοκληρωτισμού.

Μέσα στην πείνα και την καταπίεση  ξεπήδησε η φλόγα της Ελληνικής Εθνικής Αντίστασης. Γράφοντας τις δικές της χρυσές σελίδες στα βιβλία της Ιστορίας και δίνοντας σημαντικά χτυπήματα στις δυνάμεις Κατοχής. Σταδιακά ολόκληρες περιοχές της Ελλάδας απελευθερώθηκαν και με ορμητήριο αυτές κανένα σημείο της πατρίδας μας δεν ήταν ασφαλές για τους εισβολείς. Ενώ ακόμη και στην Αθήνα οι μαζικές διαδηλώσεις, παρά την βάναυση καταστολή τους, εμπόδισαν την μεταφορά μεγάλου αριθμού Ελλήνων στα γερμανικά στρατόπεδα εργασίας. Οι κατακτητές αντέδρασαν με λύσσα στον ξεσηκωμό αυτό του λαού μας, με συλλήψεις, βασανιστήρια, εκτελέσεις κρατουμένων αγωνιστών, εξοντώσεις ολόκληρων χωριών.

Στην  ιστορία της Εθνικής μας Αντίστασης έχουμε την μεγάλη τιμή να κατέχει περίοπτη θέση το Χαϊδάρι. Την έκταση του Στρατοπέδου Χαϊδαρίου  επέλεξαν οι ναζιστές για να φυλακίζουν και να βασανίζουν τους αγωνιστές και δίκαια το Στρατόπεδο έχει χαρακτηριστεί ως «το Άουσβιτς της Ελλάδας». Το κτίριο του Μπλοκ 15 αποτέλεσε την πτέρυγα των μελλοθανάτων. Μέσα από τους δρόμους της πόλης μας περνούσαν τα καμιόνια του θανάτου που τους μετέφεραν στον τόπο της τελικής θυσίας τους. Οι κάτοικοι της πόλης, οι παππούδες των μαθητών και των μαθητριών που θαυμάζουμε σήμερα στην παρέλαση, μάζευαν από το δρόμο τα αποχαιρετιστήρια σημειώματα των αγωνιστών. Όπως έγινε με τους 200 Ακροναυπλιώτες που μεταφέρθηκαν στον τοίχο της Καισαριανής  για εκτέλεση την Πρωτομαγιά του 44. Το βιβλίο του Αντώνη Φλουντζή για το Στρατόπεδο αναφέρει με λεπτομέρειες όλα αυτά τα βαρυσήμαντα γεγονότα και αποτελεί ένα θησαυρό ιστορικής μνήμης στον οποίο ανατρέχουμε για να διατηρήσουμε την επαφή μας με την Ιστορική Μνήμη.

Και μετά, τον ίδιο μήνα Οκτώβρη που ξεκίνησε για την πατρίδα μας ο πόλεμος, ήρθε 4 χρόνια μετά η Απελευθέρωση. Μια μεγάλη δικαίωση και χαρά που όμως κράτησε λίγο γιατί ολέθρια γεγονότα μαζί με τη στάση ξένων Δυνάμεων δίχασαν τη χώρα και έγιναν η αιτία ενός καινούργιου κύκλου αίματος.

Προκύπτει αβίαστα από την ιστορική αφήγηση η σημασία και η βαρύτητα του Στρατοπέδου Χαϊδαρίου για την ιστορία της Εθνικής μας Αντίστασης. Γι αυτό το αίτημα για αναγνώριση αυτής της σημασίας είναι διαχρονικό και ομόφωνο στην πόλη μας.

Το κτίριο του Μπλοκ 15, της πτέρυγας των μελλοθανάτων,  έχει ανακηρυχθεί από το Υπουργείο Πολιτισμού το 1987 Ιστορικό Διατηρητέο Μνημείο και εκεί τιμούμε κάθε χρόνο τους ήρωες που θυσιάστηκαν. Αλλά αυτό δεν αρκεί.

Είναι από κάθε πλευρά ώριμο το αίτημα μας για τον χαρακτηρισμό ολόκληρης της έκτασης των Στρατοπέδων Χαϊδαρίου σε Χώρο Ιστορικής Μνήμης, την απόδοση της έκτασης στους κατοίκους της Δυτικής Αθήνας και την δημιουργία του Μουσείου της Εθνικής μας Αντίστασης στο κτίριο του Μπλοκ  15. Το αίτημα αυτό του Δήμου, την διαχρονική διεκδίκηση των κατοίκων, θέσαμε πρόσφατα και προς το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας και προς το Υπουργείο Πολιτισμού στο σκέλος του  που αφορά τον χαρακτηρισμό της έκτασης σε Χώρο Ιστορικής Μνήμης. Παράλληλα θα προχωρήσουμε στην επικοινωνία με το Πανευρωπαϊκό Δίκτυο Ναζιστικών Στρατοπέδων Συγκέντρωσης  για την ισότιμη ένταξη του Στρατοπέδου Χαϊδαρίου στο Δίκτυο και την πανευρωπαϊκή προβολή του ως εκπροσώπου των θυσιών και της προσφοράς ολόκληρου του ελληνικού λαού κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Μια κίνηση που πιστεύουμε ότι μπορεί να αξιοποιήσει επωφελώς η ελληνική εξωτερική πολιτική.

Το Στρατόπεδο Χαϊδαρίου έχει κεντρική θέση στην Ιστορία της πόλης μας και ταυτόχρονα έχει βαρύνουσα σημασία για το μέλλον και την ανάπτυξη της. Μπορεί και θα πω ότι πρέπει να αποτελέσει έναν υπερτοπικό πόλο αναφοράς, να γίνει η αιχμή του δόρατος για την αναβάθμιση του Χαϊδαρίου, να συμβολίσει την ανάδειξη μας σε μια πράσινη πόλη, μια πόλη του αθλητισμού και του πολιτισμού. Αξίζουμε περισσότερα εμείς οι Χαϊδαριώτες και σύντομα θα τα πετύχουμε. Με μεγάλα έργα και με μικρές καθημερινές παρεμβάσεις ποιότητας, με νοικοκυρεμένη ρεαλιστική διαχείριση αλλά και με όραμα και στρατηγικό σχέδιο για την πόλη που όλοι αγαπάμε.

Είναι λοιπόν πολύπλευρο το νόημα της σημερινής επετείου.

Μας δίνει την ευκαιρία ο σημερινός εορτασμός, 80 χρόνια μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, να αναλογιστούμε τα αγαθά της ειρήνης και της συνεργασίας των λαών. Η αναβίωση των εθνικισμών και η πύκνωση των πολεμικών συρράξεων, κάποιες από αυτές όχι πολύ μακριά μας.  αποτελούν ανησυχητικά μηνύματα για το μέλλον.  Όπως και η επανεμφάνιση στην Ευρώπη μισαλλόδοξων και νεοφασιστικών απόψεων που προσβάλλουν την Ιστορική Μνήμη των λαών. Ποτέ ξανά πόλεμος, ποτέ ξανά φασισμός είναι ένα διαχρονικό  μήνυμα του σημερινού εορτασμού.

Αναλογιζόμαστε σήμερα όπως κάθε φορά στην εθνική μας επέτειο για την αξία του αγώνα για την ελευθερία και την εθνική ανεξαρτησία, επικαιροποιούμε στη μνήμη  τους πολύχρονους αγώνες που έχει δώσει η πατρίδα μας για την προάσπιση τους.

Στοχαζόμαστε πάνω στην έννοια της εθνικής ενότητας απέναντι στις απειλές και στους κινδύνους. Την δυνατότητα που είχαμε σε κρίσιμες ιστορικές στιγμές να δώσουμε τον κοινό αγώνα ενωμένοι και γι αυτό πολύ περισσότερο δυνατοί.

Πιστεύω στ’ αλήθεια ότι μπορούμε όλοι μαζί να οικοδομήσουμε ένα καλύτερο μέλλον, για την πόλη μας και για όλη την Ελλάδα. Στηριγμένοι στις αρχές και τις αξίες μας, στα διδάγματα της Ιστορίας, στις δυνάμεις και την διάθεση μας για συλλογική προσφορά, στα νέα παιδιά που καμαρώνουμε σήμερα. Προχωράμε μπροστά πάνω σε γερά θεμέλια και θα τα καταφέρουμε !